~ શ્રી નૂતન સૌરાષ્ટ્ર
ધર્મ બાબતે વધુને વધુ ચર્ચાઓ, વાદવિવાદો, જગડાઓ, યુધ્ધો , ચર્ચાઓ વધુને વધુ થાય છે, અને સમજ ઓછામા ઓછી છે, માન્યતા વધુ છે, જાણકારી છે, જ નહી, અનુભવનુ અને અનુભુતીનુ નામ નીશાન નથી, શુધ્ધ મન અંને બુધ્ધીથી જાણવાની કે અનુભવવાની કોઇ અંતરથી મહેનત જ કરતુ નથી માટે બધા જ માનીને ચાલે છે, જેથી ક્યાય પહોચતા નથી, તેથી ધર્મ વાળા હવામા બાચકા ભરે છે,ધર્મનુ વધુ સારુ,મીઠુ બોલનાર, પ્રભાવિત કરનાર તે આજ્ની ધાર્મિકતા બની બેઠી છે, અને માન્યતા ધર કરી ગઈ છે, અંધ શ્રધ્ધા અને અંધ વિશ્વાસે પગ પેસરો કર્યો છે, ને ચમત્કારોએ માયા જાળ પાથરી દિધી છે,અને પરમાત્મા જ પદાર્થ વહેચે છે, અને માગો એટલે આપે છે, તેવા ભાવમા માણસને સ્થીર કરી દીધો છે, પછી તે ભલે પેસા પડાવી લુટતો કેમ ન હોય,પણ તે બ્રહ્મજ્ઞાની છે, જેથી આવા બાહ્ય ધર્મના અનુસરણ દ્વારા, અસંતોષ ,હતાશા, નિરાશા ,દુખ, તનાવ ચિંતા વગેરે જ હાથમા હોય છે, આમ બાહ્યાચારી ધર્મ એટલે જ અસંતોષનુ જાળુ છે, તે કોઇ શુધ્ધ બુધ્ધીથી વિચારતુ જ નથી, ધર્મ ટોળામા કદી ફ્લીત થાય નહી, તેતો આંતરિક સાધના દ્વારા જ ફલીત થઇ શકે છે, તેનાથી આજનો ધર્મ ધણો દુર છે,આજ સુધીના ઇતિહાસમા બાહ્યાચારી ધર્મના આચરણ દ્વારા કોઇ સપુર્ણ પરિતોષમા સ્થીર થયો હોય કે કોઇ બ્રહર્ષિ થયો હોય તેવો એકપણ દાખલો જ નથી, ધાર્મિક સ્થળે આંટા મારતા ડોકમા માળા મુખમા પરમાત્માનુ નામ રટતા ધારણ કરતા હોય તેનુ જીવન ચરિત્ર તપાસીએ છીએ, તો તેના જીવનમા પુર્ણ રીતે પરિતોષ જોવા મળતો જ નથી,પુર્ણ રુપે પરિતોષ પ્રાપ્ત કરવો તેજ ધર્મનુ સુફળ છે,કોઇને કોઇ બાબતે મનમા અસંતોષ છુપાયેલો જ હોય છે,તેથી તેઓએ કોઇએ કર્તુત્વ રહીતતા,સત્યતા અનાસકતતા, ,સાક્ષી ભાવના, સમતા કે સ્થીત પ્રજ્ઞા, ધારણ કરી લીધી હોય તેવી એક પણ વ્યક્તી મળતી નથી, તેનામા અસત્ય, વાસના અપ્રમાણિક્તા અહંકાર દંભ વગેરે ભારો ભાર ભર્યા જ હોય છે,તે સત્ય હકિક્ત છે, રામને આપણે ઇશ્વર માનીએ છીએ, તેના મનમા પણ શંકાનો કિડો સળવળતો જ હતો,જેના મનમા કોઇપણ જાતનો સંશય અને ભય હોય તે પરમાત્મા સ્વરુપ ગણાય જ નહી, સંશય રહીતતા, અભય, વિશાળતા, સત્યતા, નિર્ગ્રંથતાઅને સ્થીત પ્રજ્ઞમા સ્થીરતા એતો પરમાત્મા સ્વરુપની પાયાની જરુરિયાત છે,રામનુ ધોબીતો એક માત્ર ને માત્ર બાનુ છે, જો ધોબીની વાત સત્ય હોય તો સીતાને સ્પષ્ટ કહેવુ જોઇએ કે આવુ તારા વિશે લોકો વાતો કહે છે,ખુલાસો કરવાની તક આપવી જ જોઇએ, પછી જ નીર્ણય લેવો એજ માણસાઈ છે, તે તક પણ રામ આપતા નથી,ને સીતાનો ગર્ભવતી હોવા છતા તેનો ત્યાગ શંકાથી કરે છે, એક વારતો શંકા ઉઠી તેની સ્પષ્ટતા જાહેરમા થઇ ગઈ છે, તે શુધ્ધ છે, તેમ સાબિત થઇ ગયુ છે, પછી ધોબીનો બાપ કહે તો પણ શંકા ઉઠવી જોઇએ જ નહી, પણ પોતાના મનમા શંકા કાયમ હાજર હતી જ તે સત્ય હકિકત છે,તેથી જ એક સત્ય સ્વરુપ પતિવ્રુતા ગર્ભ વતી સ્ત્રીને કાઢી મુકી તે સમગ્ર સ્ત્રી જાતીનુ અપમાન છે,તે પણ સત્ય હકિકત છે,આજનો કે પુરાણોનો સમાજ પુરુષ પ્રધાન સમાજ છે, તેથી સ્ત્રી ગમે તેટલી પવીત્ર અને સત્યવાન હોયતો પણ પુરુષ સ્વીકારી શક્તો જ નથી, તેનુ મહત્વનુ કારણ તમામ શાસ્ત્રો પુરુષોએ જ લખેલ હોય તેમણે સ્ત્રીને હમેશા નીચી જ દર્શાવી છે,અને ગણી છે,રામ પણ તેમાથી બાદ નથી, તે સત્ય હકિકત છે. તેનો ભોગ જ સીતા બની છે, આનો અર્થ એટલો જ કે રામ વિશાળતામા સ્થીર હતા જ નહી ,તેનામ સંકુચિતતા ભારો ભાર ભરી હતી, તે સાબીત થાય છે,ઉપરાંત એક પછાત જાતીનો બાળક પોતાની રીતે આંતર સાધના કરી શુધ્ધ થવા પ્રયત્ન કરતો હતો, તેનો કોઇ પણ જાતના વાંક ગુના વિના માત્ર બ્રાહ્મણોના કહેવાથી સાધનામા બેઠો છે,તેને મારી નાખે છે,ને મોટુ ગોરવનુ કામ કર્યુ છે, તેવો તો વર્તાવ કરે છે, આવો શંકા શીલ અને સાધના કરનાર નિર્દોશને મારનાર પરમાત્મા સ્વરુપ કઇ રીતે કહી શકાય, એતો જરા તમારા પોતાના શુધ્ધ બુધ્ધી અને મનથી જાણો તો અને વિચારોતો ખરા પણ જાણવાની મહેનત કર્યા વિના,વિચાર કર્યા વિના બીજા કહે છે, માટે માનવુ તે મોટુ પાપ ક્રુત્ય જ છે, ખરેખર સાધુઓએ પોતાના રોટલા શેકવા રામને પરમાત્મા કરી દીધા છે,તે હકિક્ત છે,જીવનમા વચન પાલનનુ જેટલુ મહત્વ છે, તેટલો જ સત્ય, વિવેક આત્મ શ્રધ્ધા,આત્મ વિશ્વાસ શંકા રહિતતા, નિર્દોષતા, આત્મસ્થતા, હૃદયસ્થતા શુન્યતા,સ્થીત પ્રજ્ઞતા, શુધ્ધ મન અને બુધ્ધી, હ્રદયની વિશાળતા, આત્મજ્ઞાન વગેરે એટલા જ જીવનમા જરુરી છે, તેતો જોવા જ રામમા મળતા નથી, તો આવો માણસ ભગવાન ગણી શકાય જ નહી પણ ટોળામા બુધ્ધી જ ન હોય તેનો રામને ભગવાન કહેવા તે આ આદર્શ નમુનો છે,આજે ધર્મ શબ્દ અનેક અર્થોમા વપરાય છે, જેમકે સાંપ્રદાયિક ધર્મ, સ્વભાવ એટલે ધર્મ પંથ એટલે ધર્મ . કરતવ્ય એટલે ધર્મ ,સદગુણ એટલે ધર્મ ,ધારણ કરે તે ધર્મ ,વગેરે એટલે પહેલાતો ધર્મની કોઇ સ્પષ્ટ વ્યાખ્યા જ નક્કિ થતી નથી, અને નક્કી કરી શકાય તેવી પરિસ્થિતિ પણ નથી, આનુ મોટામા મોટુ કારણ એ છે કે ધર્મ ગતિશીલ તત્વ છે, તેથી ગતિશીલ વસ્તુની વ્યાખ્યા આપવાનુ કામ સહેલુ નથી,અને શક્ય પણ નથી,ધર્મમા નિરંતર પરીવર્તન થતા જ હોય છે, આદી કાળથી આજ સુધીમા ધર્મના અનેક રુપો પંથો, સંપ્રદાયો માનવ જાતે જોયા છે, અને અજ્ઞાનમા સ્થીર થયેલા માણસો ધર્મમા નવા નવા પરિમાણો નિરંતર ઉમેરાતા જ જાય છે, અને જુના પરિમાણો લુપ્ત થતા જ જાય છે, એટલે આવા ગતિશિલ અને પરિવર્તન શીલ તત્વની કોઇ એક સાર્વત્રિક અને સર્વમાન્ય પરિભાષા કે વ્યાખ્યા કરવી જ અસંભવિત છે,ધર્મનુ તત્વજ્ઞાન એટલે માત્ર આત્મા ઇશ્વર અને જગતના સ્વરુપ અને તેના આતર સબંધની ચર્ચા જ નહી પણ વિશાળતામા સ્થીર થઈને વિવેક સાથે સત્ય સ્વરુપ થઈને સ્થીત પ્રજ્ઞતામા સ્થીર થઈ વિચારવાની અને આચરવાની કળા તેજ ધર્મ છે,ધાર્મિકતા એટલે આંતરિક અનુભુતનુ સ્વરુપ,કાર્ય, મુલ્ય, અને પરમ સત્યની આંતરિક તાત્વીક અંતીમ સતત્વના સ્વરુપ અભિવ્યક્તીની તપાસ એનુ નામ ધર્મ.આમ આ રીતે આપણી બોધિક્તાની શોધનો એક સત્યના માર્ગે પ્રયાસ તેનુ નામ ધર્મ છે, આવા શુધ્ધ ધર્મનો સબંધ આંતરિક અનુભુતિઓ જાણી દર્શાવીને આપણી ધાર્મિક માન્યતાઓની સત્યતા ,ધાર્મિક વલણો અને આધારોનુ મુલ્ય સ્પષ્ટ કરે તો તે ધર્મ છે,ધર્મ એટલે પુરેપુરી સત્યતા પુર્વક ધર્મના વ્યવહારો અને માન્યતાઓની ,વિશેષતાઓનુ સંપુર્ણ માનવિય દ્ર્ષ્ટીએ સત્યને સાથે રાખીને વિવેચન કરે, અને ધર્મનો સબંધ સતતત્વથી જ નીશ્ચીંત કરે તેનુ નામ ધર્મ છે,ટુક્મા સત્ય સિવાય ધર્મનુ અસ્તિત્વ જ નથી, ધર્મનો મુળભુત ધ્યેય ધર્મની મૂળભુત સત્ય સ્વરુપ માન્યતાઓ સાથે માનવ જીવનને જોડિને તેને સત્ય સ્વરુપ વ્યવહાર અને આચરણ કરતો કરે ને,સમતામા, સહજતામા સત્યમા, સરળતામા, વિવેકમા આત્મજ્ઞાનમા અને સ્થીત પ્રજ્ઞામા સ્થીર કરે તેજ ધર્મનો અંતિમ હેતુ છે, જ્યા આ હેતુને પરીપુર્ણ કરવા માણસને પોતાના જ સત્યના રસ્તે ચડાવતા નથી તે ધર્મ નથી પણ પાખંડતા જ છે.
